Tarım danışmanları, bitkisel ve hayvansal üretimde ziraî işletme sahiplerine yahut çiftçilere köylere giderek eğitim veriyor. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından sertifikalandırılarak görevlendirilen tarım danışmanları, Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS), hayvan kayıt sistemine, örtü altı kayıt sistemine, su eserleri kayıt sistemine, arıcılık kayıt sistemine, koyun-keçi kayıt sistemine yahut Organik Tarım Bilgi Sistemine (OTBİS) kayıtlı üreticilere danışmanlık hizmeti verebiliyor.
2009 yılından beri bakanlık bünyesinde çalışan tarım danışmanlarının sayısı 8 bin civarında. Yılda iki kere olmak üzere belirlenen dayanak ölçüsünü alan tarım danışmanları, ziraat teknikerleri ve ziraat mühendislerinden oluşuyor.
Tarım danışmanları, bakanlık tarafından yılda iki kez ödenen fiyatlarının BAĞ-KUR primi, ofis sarfiyatları, faturalar, vergi ve ulaşım maliyetlerine yetmediğini söyledi. Hür tarım danışmanlarından İhsan Dargın, yaşadıkları badireleri şöyle anlattı:
“Cumhurbaşkanlığı kararıyla açıklanan 52 bin lira ziraî yayım ve danışmanlık takviyesi mevcut kurallarda tarım danışmanlarımıza yetmemektedir. Bizim SSK fiyatımız bin 800 lira civarındadır. Bu para, yüzde 40 oranında SSK’ya gitmektedir. Bilhassa özgür tarım danışmanı arkadaşlarımız bu fiyatla işini yapmayacaklarını lisana getirmişlerdir. Onun için kararın revize edilip yeni bir meblağın belirlenmesini talep ediyoruz.
‘Çiftçinin dar gününde yanındayız’
Tarım danışmanları çiftçinin tarlada ekimden gelişimine, hasadına kadar çiftçinin yanında olan; bahçelerinde, tarlalarında ekim, biçim, sulamada, besleme mevzularında çiftçilerin yanında bulunan misyon faaliyeti yürütmektedir. Çiftçinin en dar gününde yanında, temel ziraî muhtaçlıklarını üstlenmektedir.
‘Tarım danışmanlarının işine son verildi’
Bu yıl bildirimin gecikmesinden ötürü birçok tarım danışmanlarının işlerine son verilmiştir. Bireysellerde çıkacak bildirimlerdeki fiyatlara nazaran karar verilecektir. Onlar da umutsuz bir biçimde beklemektedirler. Açıklanacak fiyatlarla eminim taban fiyatın altında çalışacaklar fakat bu da resmiyeti olmadığı için oda ve birlikler mecburen tarım danışmanlarının iş çıkışını yapmak zorunda kalacaklardır.”
‘Yıllık sarfiyatımız 40 bin lirayı buluyor’
Hakkari Yüksekova’da özgür tarım danışmanlığı yapan Yasin Karagöz ise ödemelerin yılda iki kez Bakanlık tarafından yayınlanan bildirimle yapıldığını belirterek şöyle konuştu:
“Cumhurbaşkanlığı kararıyla tarım danışmanlarının fiyatları 52 bin lira olarak açıklandı. Bu da demektir ki biz hür çalışan tarım danışmanları ise 2 binin altında kalıyoruz. BAĞ-KUR, kira, vergi, köy ve işletme ziyaretlerini hesapladığımızda yaklaşık 38-40 bin üzere masraflarımız bulunuyor. Biz, bunun güzelleştirilmesini istiyoruz. Özlük haklarımızın verilmesini istiyoruz.
Bizim yıllık çalışmamız bir bildirime bakıyor. Bildirim yayınlanmazsa biz o sene işsiz kalıyoruz demektir. Bildirinin en az 5 yıllık olmasını istiyoruz. Bildiri hala 2022’de yayınlanmadı. Bunun içerisinde birçok kooperatiflerde çalışan arkadaşlarımız işten çıkarılmayla karşı karşıya şu anda. Fiyatın yetersiz olmasından ötürü birçok tarım danışmanı arkadaşımız işini bırakmak zorunda kalmış. Sayın Cumhurbaşkanımızdan, Tarım Bakanımızdan bunun tekrardan gözden geçirmesini istiyoruz. Takviye ödenmesi yayınlandı ancak bildirim yayınlanmadı. Bir an evvel bildirimin yayınlanmasını istiyoruz.”
‘Asgari fiyatın altında çalışmaya mahkum edilmiş bir tarım danışmanıyız’
Samsun’da hür tarım danışmanlığı yapan Hasret Küdük ise “Üreticimize her türlü yeniliği, imkanı, bilgiyi götürmeye çalıştık. Takviyenin kâfi ölçüde artmamasından ötürü birçok arkadaşımız işsizlikle karşı karşıya kalmıştır. 8 yıldır tarım danışmanı olarak çalışmaktayım. Bizler tarıma gönül vermiş tarım danışmanları olarak mesleğimizde her yıl meşakkat yaşamaktayız. Bildirim çıkacak mı, çıkmayacak mı? Bu yıl işimiz son bulacak mı, bulmayacak mı? Bizler taban fiyatın altında çalışmaya mahkum edilmiş bir tarım danışmanıyız. Özlük haklarımızın güzelleştirilmesini talep ediyoruz. Minimum fiyatın altında çalışmaya mahkum edilmek istemiyoruz” dedi.