AKP’li Bergama Belediyesi; İzmir Büyükşehir Belediyesi, TMMOB ve esnafın açtığı davada mahkemenin yürütmeyi durdurma ve keşif kararına rağmen Bergama Millet Bahçesi projesi içinde yer alan eski stadyum etrafındaki dükkanların yıkımına başladı. Elektrikleri kesildiği için jenaratörle moloz yığınları ortasında işlerini yürütmeye çalışan esnaf, yaşananları ‘zulüm’ olarak kıymetlendirdi. İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, “Burada bir yandan yeşil alan imara açılmaya çalışılıyor, öteki yandan yıllardır tıpkı yerde ekmek yiyen esnaf kapı önüne koyuluyor. Biz tüm kararlılığımızla Bergamalı esnafın yanındayız. Yıkımları durdurun” dedi.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Bergama’da eski stadyum alanını da içine alacak 51 bin 569 metrekarelik alana millet bahçesi yapılması projesiyle ilgili yargı süreci devam etmesine rağmen stadyum etrafındaki dükkanların yıkımına başlandı. İzmir Büyükşehir Belediyesi, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) ve 14 Eylül Stadyumu etrafındaki esnaf, Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nın onay verdiği projeye itiraz etmişti. Davanın itiraz münasebetleri; planlarda da spor alanı olarak gösterilen stat kaldırılırken yerine muadil bir alanın ayrılmaması, imar planlarındaki rekreasyon alanının tümüyle kaldırılması, kamuya ilişkin park ve otopark alanlarının ticaret alanına dönüştürülmesi, bu değişiklerin 3194 sayılı İmar Kanunu ve ilgili yönetmeliklere karşıt olması ve bu alanlarda mülkiyeti bulunan hak sahiplerinin kamuya itimadının sarsılması olarak sıralanmıştı.
Destek vermek için Kasım 2021’de Bergamalı esnafı ziyaret de eden İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, yargı sürecine karşın stadyum etrafındaki 103 dükkana “riskli yapı” tespiti nedeniyle yıkım kararı gönderen Bergama Belediyesi’ne yıkımları durdurma daveti yaptı.
Başkan Tunç Soyer, ismi ne olursa olsun yeşil alanların yapılmasına değil, “Millet Bahçesi”
Rant temelli düzenleme
Başkan Soyer, şu açıklamayı yaptı:
Pandemi süreci yetmezmiş üzere ekonomik krize karşı ayakta kalma çabası veren esnafa karşı takınılan bu tavır kabul edilemez. Yargıya olan inancını koruyarak direnen Bergama esnafı, yıkılan dükkânların yanında, kapısının önü molozlarla dolmuş, elektriği kesilmiş, soğuk havaya karşın tüple ısınarak ve iş makinelerinin gölgesinde ekmek gayreti veriyor. Bunu yapmaya kimsenin hakkı yok. İnatla, baskıyla hiçbir kente bedel katamazsınız. Yargı süreci devam ediyor. Biz İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak esnafın yanındayız. Hemen bu yanlıştan dönülerek proje rant temelli düzenlemelerden uzaklaşarak revize edilmeli ve hiçbir mağduriyet yaşanmamalı. Biz millet bahçesine değil, bunun arkasına sığınılarak yeşil alanların, kamu kullanım alanlarının imara açılmasına karşıyız.
‘Park, ticaret alanına dönüştürülüyor’
Bergama’daki süreci yakından takip eden İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Bergama Belediyesi Meclis Üyesi Ali Bor ise, şu tabirleri kullandı:
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin açmış olduğu dava millet bahçesi için değil. Millet bahçesi planlarında halihazırda park olarak kullanılan yerin ticaret alanına dönüştürülmesiyle ilgili bir itiraz var. Ama Bergama Belediye Lideri (Hakan Koştu) ise yapmış olduğu açıklamalarda güya Bergama Millet Bahçesi projesini İzmir Büyükşehir Belediyesi engellemeye çalışıyormuş üzere algı yaratıyor. İşin aslı o denli değildir. Ortada esnafa karşı yapılan bir zulüm var. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin itirazı millet bahçesine değil, imar kanununa karşıt olan öteki uygulamalara ilişkindir. Burada yapılmaya çalışılan siyasi algı çalışmalarını da dehşetle izlemekteyiz. AK Parti Küme Başkanvekili de en son polemiğin içine girerek Bergama Belediyesi’nin yaşattığı bu beceriksizliği siyaseten İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin üzerine yıkmaktadır. Burada esnafın sesini dinleseler, proje revize edilebilse, kolay dokunuşlarla bu süreç çözülebilirdi. Bunları söylememize karşın büyük bir inatçılıkla, hukuk kararını bile dinlemeden çalışmaları sürdürüyorlar.
‘Keşif günü gelmeden yıkım yapıldı’
Stadyum esnafından İbrahim Turan, bölgede yaşanan süreç hakkında bilgi vererek, şunları kaydetti:
Buradaki süreç aslında 2019 mahallî seçimleriyle başladı. Seçim devrinde şu anki mevcut belediye lideri, buraya bin 500 araçlık otoparkın yer aldığı bir meydan yapacaklarını söyledi. Esnaflarla bir görüşme yaptı, kendisi de esnaf çocuğu olduğunu, hiçbir esnafın mağdur edilmeyeceğini söyledi. Ancak gelinen süreçte burası meydandan millet bahçesine dönüştü. Millet bahçelerinde ticari alan yok. Sonrasında hukuksal süreç başladı. Belediye liderinin bize kelam vermesine karşın dükkanların 60 gün içinde boşaltılmasına dair tebligat yapıldı. Bu süreçte 30 gün itiraz sürecimiz vardı. Bu süreçte AK Parti Vilayet Lideri olsun, Milletvekili Hamza Dağ olsun, ilçe başkanlıkları olsun hepsini dolaştık ancak bir tahlil bulamadık. Biz de mahkeme sürecine gittik. İzmir 1’inci, 2’inci, 3’üncü, 4’üncü, 5’inci ve 6’ıncı Yönetim Mahkemesi’ne davalar açtık. 2’inci ve 5’inci Yönetim Mahkemesi’nden yürütmeyi durdurma ve kesin keşif kararı aldık. 31 Mart 2022 tarihinde keşif günü verildi. Ancak belediye keşifleri ve mahkeme sürecini beklemeden yıkımlara başladı.
‘Tribünler dururken dükkanları yıkıldı’
Alanda atıl duran ve yıkım bekleyen yerler dururken yıkımın esnaftan başlatıldığını söyleyen Turan, “15 gün evvel esnaf arkadaşlarımızın elektrikleri kesildi. Esnafın direnci kırıldı. Bu soğukta dükkânlarında tüp sobalarıyla, jeneratörlerle ısınmaya çalıştı. Yapılanın büsbütün hukuksuz olduğunu düşünüyoruz. Resmen şu an zulüm yaşıyoruz. Bergama Stadı’nın tribünleri duruyor, kapalı spor salonu duruyor. Evvel bunları yıkmak yerine dükkânlardan yıkıma başladılar. Bir Bergamalının Bergamalı esnafa yaptığını hakikat bulmuyoruz” diye konuştu.
Bergama esnafı isyan etti
Yanındaki dükkanı yıkılarak molozları kapısının önüne kadar gelen esnaf Timuçin Cengiz, “30 yıldan beri bu işi yapıyorum. Yaşananlar her şey ortada. Hayatımda yaşamadığım şeyi şurada yaşıyorum. Bergama Belediyesi maalesef verdiği kelamları tutmadı. Yıkımlar başladı, üzülerek izliyoruz. İşimize büyük mahzur oluyor. Zorla çıkarılmaya teşebbüstür bu. İnsan haklarına karşıt. Verilen kelamların hiçbiri yerine getirilmedi. Bizi zorluyorlar ancak biz sonuna kadar direnmeye devam edeceğiz” diye konuştu.
35 yıldır esnaflık yaptığını, birinci kere elektriğinin kesildiğini belirten Özgür Kayısı şöyle konuştu:
Dünyada savaş oluyor, ekonomik kriz var ve burada elektriğimiz kesiliyor. Bu yerin elektriği 35 yıldır hiçbir halde kesilmemişti. Bir inat uğruna bu formda kesiliyor. Satış yapamıyoruz. Şu dükkânın önünden en az 10 kez ambulans çağırmışımdır, yaşlılar düşmüştür, kaldırmışızdır. Buranın esnafıyla halkı bir bütündür. Biz yapılmasın demedik. Bu kadar inatla, bu vakitte, bu türlü bir biçimde yapılması saçmaydı. Bu proje farklı bir formda değerlendirilebilirdi. Bergama’ya artısı olabilirdi. Lakin Bergama’ya eksisi olacak. İşsizlik krizi var, ekonomik kriz var. Hepsi bir ortadayken bu işin yapılması gerçek değil.
‘Sonuna kadar güvendik, şaşkınız’
Kuruyemişçi Yüksel Simit ise şunları söyledi:
1995 yılından beri esnafım. Biz bu kentin çocuklarıyız, burada büyüdük. Bu kadar büyük bir alanda bize 2 bin 500 metrekarelik alanda yer ayıramadılar mı? Bergama esnafına neden bu eziyeti çektiriyorlar? Bergama esnafına bu düşmanlık nedir? Şaşkınlıkla izliyoruz. Yapsalardı dükkânları biz de ihaleye girip yolunca alsaydık. Bu türlü hava paraları vermek zorunda kalmazdık. Dükkânda elektrik yok günde 200 TL yakıt yakıp jeneratör çalıştırıyoruz. Şu an bir kamuoyu oluştu. Müşterilerimiz bile ‘böyle bir eziyet olabilir mi’ diyor. Bundan evvel belediye bizi topladı, kelam verdi. Hiçbir halde esnaf mağdur edilmeyecek dendi. Belediye lideri benim müşterimdir kaç kez dükkânıma geldi. Mutlaka bir mağduriyet düşünmeyin dedi. Sonuna kadar güvendik; şaşkın vaziyetteyiz. Dükkânları bir yandan yıkıyorlar. Dükkân bulan buldu. Borca girdi, kredi aldı. Birçoğu da malları depolara taşıdı ticari hayatı bitti. Çok güç durumda olan beşerler var. Kendi insanımız, kendi seçtiğimiz beşerler bize bunu yapmayacaklardı. Tunç lider geldi çok düzgün bir yaklaşımda bulundu. Burası dağ başı mı dedi. Ancak o denli bir şey yaptılar ki arttan dolaştılar. Allahtan suyumuz Büyükşehir’e bağlı olduğu için kesilmedi.
‘Hırsızlara karşı dükkanda nöbet tutuyoruz’
Dükkanların etrafında yıkımların olması ve soğutma aygıtlarının motorlarının açığa çıkması nedeniyle hırsızlık olaylarının arttığını söyleyen esnaf Sevgi Çakır, “Esnaf güç durumda. Pandemiden yeni çıktık. Zati insanların alım gücü düştü. Elektrik kesildi jeneratörle yönetim etmeye çalışıyoruz. Bu koşullarda ne kadar dayanabiliriz muhakkak değil. Yargı süreci var şu an ona karşın dükkânları boşaltan arkadaşlarımızın dükkânları yıkılıyor. Çıkarılmaya teşvik ediliyor. Elektriğimiz kesildi, bu zati çıkın demek manasına geliyor. Verilen kelamlar tutulmadığı için biz buradayız aslında” diye konuştu.
Gıda esnafı Ersan Ağır da “Jeneratörlerle yönetim etmeye çalışıyoruz. Bizim işimiz besin işi olduğundan bu halde çaba ediyoruz. Zorla uğraş ettiğimiz bu ekonomik kaidelerde bir de bu türlü bir süreçle uğraşıyoruz. Bunlar yetmezmiş üzere artık de hırsızlarla uğraşa başladık. Geceleri kaç gündür dükkânda yatıp kalkıyorum. Çükü art taraf yıkıldığı için dolapların motorlarını çaldılar. Cumhurbaşkanına sesimizi duyuramadık. Ne yapacağımızı şaşırdık, kaldık ortada. Biz de yeniliklere açığız, karşı değiliz ancak bu halde olmaması lazımdı” dedi.
‘Hukuka güvenmek istiyoruz’
14 çalışanıyla gayret veren Mehmet Çakmak ise, “Tüm esnaflar olarak yargıya başvurduk. 4 tane yürütmeyi durdurma kararımız var. Biz burada 14 kişi çalışıyoruz çok güç durumdayız. Resmen buraları gasp ettiler. 3 jeneratörle çalışıyorum. Elektriği kestikleri günden beri en az 30 – 40 bin lira ziyanım var. Her gün bin lira mazot yakıyoruz. Müşterilerimiz kaybolmasın diye. Biz bu ülkede hukuka güvenmek istiyoruz. İlerleyen süreçte ne olacağını bilmiyoruz açıkçası” dedi.
