İstanbul Veteriner Doktorlar Odası, hayvancılığın problemleri ile ilgili yazılı açıklama yaptı. Açıklama şöyle:
“Ayladır başta üretici ve üretici örgütleri olmak üzere meslek örgütleri, hususun uzmanları tarım ve hayvancılıkta yaşanan problemleri anlatmaya çalışmaktadır. Son olarak ülkenin her tarafından süt ve et krizinin habercisi olarak kabul edilen inek bölümleri imgeleri gelmeye başlamıştır. Bunun ne demek olduğunu bilen üretici adeta feryat etmekte lakin sesini duyuramamaktadır. Yetkililer tarafından atılan cılız adımlar tesirli olmazken, bahsin ciddiyetinin anlaşıldığından bile emin değiliz. Kesilen her ineğin yıllık 10 ton süt ve bir buzağı kaybı hesabı gelecekte karşı karşıya kalacağımız tehlikeyi görmeye kafidir. 2020 yılında 97 bin 926 ton olan pastörize tam yağlı süt üretimi, 2021 yılında 88.147 ton, 2022 yılının Ocak ayında toplanan inek sütü ölçüsü 836.959 ton ile bir evvelki yılın Ocak ayına nazaran yüzde 5,7 azalmıştır. 2022 yılı Ocak ayında toplanan içme sütü bir evvelki yılın Ocak ayına nazaran, yüzde 8,4 düşmüştür. Sebepler ne olursa olsun bu sayılar, hayvancılıkta ve süt üretiminde problemli bir süreci göstermektedir. İçinde olduğu sıkıntı duruma rağmen üreticiye Nisan ayı başından itibaren çiğ süt için 5.70 TL tavsiye fiyatı ve ek olarak devlet dayanağı 1 TL ödenecektir.
Alım gücü zayıf olan vatandaşlar hayvansal besine ulaşmakta zorlanmaktadır
Ancak bu bile üreticinin ziyanını karşılamaktan uzaktır ve toplam çiğ süt fiyatının dayanakla birlikte en az 7,5 TL olması gerekmektedir. Bu beklenti gerçekleştiğinde ise maliyetlerin yüksekliği nedeniyle vatandaşın bir litre süte ödeyeceği fiyat 20 TL’yi aşabilir. Bunun sonucu olarak süt satışları tekrar düşecek bu sefer de ziyan gören üretici ile birlikte sıhhat için gerekli olan hayvansal proteine ulaşamayan tüketici olacaktır. Ette de keza durum benzeridir. Düveler kesilip dana olarak fatura edilmekte, karkas fiyatları 85 lira civarında, parekende kıymanın kilosu 125-145 TL, kuşbaşının kilosu 135-160 TL’ye satılmaktadır. Et ve Süt Kurumu da yüzde 48 oranında artırımlar yapmış, alım gücü zayıf olan vatandaşlar hayvansal besine ulaşmakta zorlanmaktadır. Besicilikte de maliyetler düşünüldüğünde üretime devam etmek üretici için gün geçtikçe zorlaşmaktadır. İthalat da fiyatın düşürülmesine katkı sağlamayacak, çünkü yurt dışında bir kg karkas fiyatı 84 TL’ye mal olmaktadır.
Üretimin temel prensibine de alışılmamış bir durum
Diğer taraftan hayvan sayıları açısından ortada baş karışıklığına neden olan datalar bulunmaktadır. Ülkemizde et ve süt fiyatlarının ulaşılmaz bir hale gelmesi, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’nun hayvan sayının arttığını söylemesi ile çelişmekte fakat artan et ve süt fiyatları damızlık hayvanların kısma gittiğini doğrulamaktadır. Yeniden TUİK tarafından 2020, 2021 yılları için kırmızı et istatistiklerinin verilmemesi ve işlenen deri sayısı göz önüne alındığında hayvan sayılarına ait soru işaretleri artmaktadır. Maliyetlerin bu kadar yüksek olduğu, hayvancılığın çıkmaza sürüklendiği bir ortamda hayvan sayının artması üretimin temel prensibine de alışılmamış bir durumdur. Bu gerçekler ortadayken her vakit olduğu üzere sorumlular öteki yerlerde aranmakta, kuraklık ve savaşlar hatalı olarak ilan edilmektedir. Gelin, doğumlarına birkaç hafta kalmış hayvanların kesite gönderilmesinin sorumlularının kim olduğuna elimizdeki bilgilerle birlikte karar verelim”
Veteriner doktorlar taleplerini şöyle sıraladı
“Hayvancılığımızın ve üreticinin içine düştüğü durumun sorumluları:
– 2008’de süt kriziyle başlayıp et kriziyle devam eden deneyime karşın ders
çıkarmayanlar mı?
– Girdiler nedeniyle artan fiyatlara ithalatla ayar vereceklerini sananlar mı?
– Akaryakıt fiyatları astronomik artarken üreticilere takviye olmayanlar mı?
– Besicilikte sarfiyatların yüzde 70’i olan kaba kaba yemi ve besi yemi üretimini planlayamayanlar mı?
– Meralarımızı yapılaşmaya açanlar mı?
– Buzağı vefatları konusunda gerekli tedbirleri almayanlar mı?
– Hayvan sıhhati hizmetlerinin idaresini liyakati yok sayarak veteriner tabip olmayanlara emanet edenler mi?
-Özerk veteriner tabip teşkilatlarını kapatıp fonksiyonsuz hale getirenler mi?
– Et ve Balık Kurumunu üreticiye dayanak fonksiyonundan çıkararak ithalatla üreticiye ziyan veren hale getirenler mi?
– Bakana bağlı değişen, uzun soluklu olmayan hayvancılık siyasetlerini uygulayanlar mı?
– Anayasaya kararına karşın ulusal gelirden üreticinin alacağı dayanağı ödemeyenler mi?
– Uygulanamaz mevzuatlarla alanda çalışan veteriner tabipleri iş yapamayacak hale getirenler mi?
– Hayvancılığa katkı verebilecek binlerce veteriner doktor varken, kâfi veteriner doktor atamayarak emeği, bilimsel yaklaşımı yok sayanlar mı? Yoksa;
– Her şeye karşın fedakârca üretimi sürdürmeye çalışan üretici mi? Karar kamuoyunundur. Teklifimiz, evvel gerçeklerle yüzleşip sonra vakit kaybetmeden stratejik değeri tartışmasız olan tarım ve hayvancılık alanında sürdürülebilir siyasetler oluşturulmasıdır”
