Rus paramiliter örgütü Wagner’in eski kumandanlarından Andrey Medvedev’in Norveç’e sığınması bu karanlık örgütün ipini güzelce pazara çıkaracak, Rusya’yı da memleketler arası kamuoyunun önünde son derece sıkıntı duruma düşürecek bir gelişme. Zira Wagner kümesine katılmadan evvel mahpuslarda yatmış bir hatalı olan Medvedev’in kendisini garanti altına alması hedefiyle kümenin hatalarını kanıtlayacak dokümanları de beraberinde götürdüğü söyleniyor.
“Acı içinde ölmekten korkuyorum” diyen Medvedev’in kaçışı lakin sinemalarda görülebilen çeşitten. Dikenli tellerden tırmanarak, köpekli devriyelerden kaçarak sonu geçtiğini söylüyor. Bir ormanın içinden, ince, kırılgan buzların üzerinden Norveç’e yanlışsız koşarken hudut muhafızlarının kendisine ateş açtığını da.
Daha evvel de söylemişti
Gruptan ayrılmak isteyenlerin infaz edildiğine şahit olduğu ve kendi hayatından da tasa duyduğu için kaçmak zorunda kaldığını söyleyen Medvedev’in kümeye ait savları yeni değil aslında. Rus medya kuruluşu The Insider’la Aralık 2022’de yaptığı röportajda da lisana getirmişti bunları.
Gruba dört aylık kontrat yaparak katılan Medvedev; mukavelesinin Wagner tarafından isteği alınmadan tekraren uzatılması, Wagner tarafından cepheye getirilen Rus mahkumların öldürülmesi üzere nedenlerden dolayı kümeye yönelik hoşnutsuzluğunun arttığını da vurgulamıştı. Kümeden kaçma nedenleri ortasında bunlar da var yani.
Wagner’in savaşa katılmayı reddeden üyelerini infaz ettiğini, ondan fazla infazdan da haberdar olduğunu söyleyen Medvedev, “vatana ihanet” suçlamasıyla balyozla öldürülen Yevgeni Nuzhin‘in de kumandanıydı. “Ceza kolonisinden geldi, taraf değiştirdiği güne kadar ona şahsen eşlik ettim. O gün bir beyin sarsıntısı geçirdim, hastaneye kaldırıldım. Sonraki gün Wagner Güvenlik Servisi bana gelip bu adamı sordular. Öldürüldüğünü öğendim” diyordu röportajda.
Savaşta yaralanan, kaldırıldıkları hastaneden kaçtıktan sonra da hudut bölgelerinde yakalanan iki örgüt mensubunun de MED kümesi tarafından katledildiğini de belirten Medvedev, bu kümenin Wagner’in güvenlik servisi içinde başka bir ünite olduğunu da açıklamıştı bir mühlet evvel.
40 infaz hadisesi var
Medvedev’in argümanlarının yanlışsız olduğunu söyleyenler de var bu ortada. İnsan hakları aktivisti Olga Romanova, We Can Explain isimli Rus sitesine yaptığı açıklamada Wagner’e alınan eski mahkumların infaz edildiği 40 hadiseyi şahsen bildiğini söylüyor örneğin. Tezleri doğrulayan asıl doküman ise yayınlanan bir vido kaydı. Kayıtta Wagner Grubu’nun kurucusu Yevgeni Prigozhin’in, kümeye alınan mahkumları infazlar konusunda şu sözlerle uyardığı görülüyor: “Kimse geri adım atmayacak, kimse geri çekilmeyecek, kimse teslim olmayacak. Teslim olurken yanınızda iki el bombası olacak. Sağ ele geçirilmeyeceksiniz. Birinci gün gelip de ‘Yanlış yere geldim’ diyenler ‘asker kaçağı’ olarak işaretlenir, daha sonra da infaz edilir.”
Medvedev, Wagner Kümesi’nde misyon yaparken Batı’ya iltica etmiş birinci kişi olması açısından epey kıymetli bir figür. Rusya’nın ısrarla bir bağı olmadığını söylemesine karşın Ukrayna kasabası Soledar’ın ele geçirilmesine ait tartışmalar sırasında Wagner’i de kahramanlar ortasında saymak zorunda kalması sorun yaratabilir. Zira, Medvedev’in kaçarken yanında götürdüğü argümanlarını kanıtlayacak evraklar örgütün vahşiliğini gözler önüne serdiğinde Rus idaresi sıkıntı durumda kalır.
Belli ki işler özgürlüklerine kavuşmak isteyen mahkumlarla, yalnızca para kazanmak isteyenlerin katıldıkları sivil paramiliter kümenin istediği üzere gitmemiş. Medvedev’i takip edecek diğerleri da çıkabilir. Rusya bağı olmadığını söylese de Wagner’in kurucusu, işadamı Yevgeni Prigozhin’in Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’e çok çok yakın olması Wagner’in neden bu kadar rahat davrandığını da gösteriyor.
Ukrayna’da savaşan değerli bir güç olan Wagner Grubu’nun savaş hataları, insan hakkı ihlalleri kanıtlanırsa ABD/Batı, Rusya’yı buna dahil etmekte gecikmezler.
Ciddi bir devlet paramiliter güçle işbirliği yapmaz ya da onu kullanmaz. Şantaj, tehdit bu üzere örgütlerin varoluş nedenidir. Hayatta kalmak için “sahiplerine” karşı da kullanır bu usulleri.
Putin anlayacak yakında.
Umarım dostları da anlar.
Fotoğraf: Andrey Medvedev / Gulagu
