Savaşın başladığı 24 Şubat’tan itibaren Ukrayna’ya hududu olan komşu ülkeler başta olmak üzere 10’a yakın devlet, Kiev’le dayanışma içinde olunduğunu göstermek gayesiyle ya da Viyana Mukavelesi’ni ihlal ettiği ve casusluk yaptığı gerekçesiyle çok sayıda Rus diplomatı sınırdışı etme kararı aldı.
Ukrayna ordusunun 1 Nisan’da Buça kentini Ruslardan kurtarmasının akabinde burada çok sayıda sivilin öldürüldüğünün ortaya çıkması, Almanya, Fransa, İtalya üzere büyük ülkeleri de harekete geçirdi.
Buça’da sivillerin katledildiğini gösteren imgelerin milletlerarası basında yer alması dünya genelinde infiale yol açarken, bu olumsuz gelişme, son 5 günde Avrupa’da “istenmeyen kişi” (persona non grata) ilan edilen Rus diplomat sayısının önemli oranda artmasına neden oldu.
Buça akabinde ‘istenmeyen kişi’ furyası başladı
Savaşın başladığı tarihten 1 Nisan’a kadar 150 diplomat sınırdışı edilirken, Buça’daki sivil vefatları sonrasında bu sayıya 182’den fazla Rus misyonlu eklendi. Böylece sınırdışı edilenlerin sayısı kısa müddette 330’u aştı.
Rusya’yı “savaş suçu” işlemekle suçlayan Batılı ülkeler, halihazırda uygulanan sert yaptırımlara yenilerini eklerken bir yandan da Rus diplomatları sınırdışı ederek Moskova’yı milletlerarası arenada biraz daha yalnızlaştırmayı hedefliyor.
AB, kimi Rus diplomatları istenmeyen kişi ilan etti
AB Dış Münasebetler ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, kimi Rus diplomatları diplomatik statülerine karşıt davrandıkları gerekçesiyle “istenmeyen kişi” ilan ettiğini bildirdi.
İtalya, 30 diplomatı sınırdışı etti
İtalya Dışişleri Bakanı Luigi Di Maio, ulusal güvenlik gerekçesiyle 30 Rus diplomatı hudut dışı etme kararı aldıklarını açıkladı.
Di Maio, Avrupalı ve Atlantik İttifakı’ndan ortaklarıyla birlikte hareket ettiklerini belirterek “Rusya’nın Ukrayna’ya haksız saldırganlığından kaynaklanan mevcut kriz çerçevesinde ulusal güvenliğimizle ilgili nedenlerden dolayı bu karar gerekli hale geldi” dedi.
Almanya’dan 40 Rus diplomat kararı
Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, Buça’dan gelen imajlar sonrasında Rusya Büyükelçiliğinin kıymetli sayıda çalışanını “istenmeyen kişi” ilan ettiklerini belirtti.
Alman yetkililer resmi olarak bir sayı paylaşmazken ülke basını, “istenmeyen kişi” ilan edilen Rus diplomat sayısının 40 olduğunu yazdı.
Slovenya 33 Rus diplomatı sınırdışı etme kararı aldı
Slovenya, Ukrayna ile dayanışma göstergesi olarak ülkede bulunan 33 Rus diplomatı “istenmeyen kişi” ilan etti.
Slovenya Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Rus diplomatların hudut dışı edilme kararının, başka AB ülkeleri ile “uyumlu” hareket etme emeli taşıdığı belirtildi.
Fransa’dan 35 Rus diplomat
Fransa Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, hareketleri nedeniyle Fransa’nın güvenlik çıkarlarına alışılmamış olan 35 Rus diplomat için sınırdışı etme kararı alındığı bildirildi.
Bunun, AB’nin aldığı kararların bir kesimi olduğu söz edilen açıklamada, önceliğin Fransızların ve Avrupalıların güvenliğini sağlamak olduğu kaydedildi.
İspanya’dan 25 Rus diplomat ve işçiye sınırdışı kararı
İspanya Dışişleri Bakanı Jose Manuel Albares, Rusya’nın Ukrayna’nın Buça kentinde sivilleri öldürmesine karşılık, “ulusal güvenliği tehdit” gerekçesiyle 25 Rus diplomat ve büyükelçilik çalışanını sınırdışı etme kararı aldıklarını açıkladı.
Albares, bu kararın İspanya’nın, Rusya’nın Ukrayna’daki hareketlerini reddettiğinin bir göstergesi olarak ele alınması gerektiğini söyledi.
Danimarka’da 15 Rus diplomata sınırdışı kararı
Danimarka Dışişleri Bakanı Jeppe Kofod da Rusya’nın Kopenhag Büyükelçiliğinde misyonlu 15 diplomatın sınırdışı edileceğini açıkladı.
İsveç 3 Rus diplomatı sınırdışı etme kararı aldı
İsveç Dışişleri Bakanı Ann Linde, Rusya’nın Stockholm Büyükelçiliğinde misyonlu 3 Rus diplomatı hudut dışı etme kararı aldıklarını duyurdu. Rusya’nın Ukrayna’da “savaş suçu” işlediğini belirten Linde, İsveç ve Avrupa Birliği olarak bunu sert halde kınadıklarını kaydetti.
Letonya
Savaşın başlamasıyla 3 Rus diplomatı hudut dışı eden Letonya’da Dışişleri Bakanlığı, ülkedeki 2 Rus konsolosluğunun kapatılması istikametinde karar aldı, konsolosluk çalışanından ülkeyi terk etmelerini istedi.
Bakanlığın Twitter hesabından yapılan açıklamada, “Letonya Dışişleri Bakanlığı, Rusya Federasyonu’nun Daugavpils ve Liepaja’daki başkonsolosluklarını kapatma kararı aldı. Bu başkonsoloslukların diplomatik çalışanı Letonya’da ‘istenmeyen kişi’ ilan edildi” tabirleri kullanıldı.
Bulgaristan
Daha evvel 12 Rus diplomatı hudut dışı eden Bulgaristan, son gelişmenin akabinde 1 Rus diplomatı daha “istenmeyen kişi” ilan etti.
Polonya, 45 Rus diplomatı sınırdışı etti
Ukrayna’dan en çok sığınmacının geldiği Polonya, diplomat statüsüne sahip 45 Rus’u casusluk gerekçesiyle hudut dışı ederek, bu süreçte en çok diplomatı hudut dışı eden ülke oldu.
Slovakya
Ukrayna ile hududu olan bir diğer komşu ülke Slovakya da 38 Rus diplomatı, Viyana Sözleşmesi’ne riayet etmedikleri gerekçesiyle hudut dışı etti.
Belçika’dan 21 sınırdışı
21 Rus diplomatı hudut dışı etme kararı alan Belçika’da Dışişleri Bakanı Sophie Wilmes, bu bireylerin ülkenin ulusal güvenliğini tehdit eden casusluk ve tesir operasyonu faaliyetlerinde bulunduklarını söyledi.
Hollanda’dan 17 Rus diplomat
Hollanda Dışişleri Bakanı Wopke Hoekstra
Çekya’da Rusya’nın Prag Büyükelçiliğinde misyonlu 1 diplomat sonu dışı edilirken Litvanya 4, Estonya ise 3 Rus diplomatı istenmen kişi ilan etti.
Kuzey Makedonya da 5 Rus diplomatı, Viyana Sözleşmesi’ne uymadıkları gerekçesiyle sınırdışı edilirken, Karadağ ise Rusya’nın Karadağ Büyükelçiliğinde vazife yapan bir Rus diplomatın “istenmeyen kişi” ilan edildiğini duyurdu.