AKP, “Nükleer Düzenleme Kanun Teklifini” Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sundu. Nükleer santral işletenin, nükleer tesisinde ya da nükleer unsurların taşınması esnasında meydana gelen bir nükleer hadiseden kaynaklanan ziyanlardan sorumlu olması öngörüldü. Teklifte; radyoaktif unsura sahip olma, radyoaktif aygıt imal etme ve bu türlü bir aygıta sahip olma hata olarak tanımlandı ve idari yaptırımlar geldi. Ek olarak anonim şirket niteliğinde bir şirket kurulması öngörüldü.
Teklifin münasebetinde, “Hâlihazırda tarafı olduğumuz ve ülkemiz iç hukukunda bir kanun kararında olan Paris Mukavelesi’nin kurduğu türel sorumluluk rejimindeki norm ve unsurlara bütünüyle sadık kalınmış, Paris Mukavelesi’nin iç hukukta düzenleme bakımından takdir yetkisi bıraktığı konularda ise kamu faydası gözetilmiştir” sözü yer aldı.
Teklif ne içeriyor?
Teklifte; nükleer santral işletenin, nükleer tesisinde ya da nükleer hususların taşınması esnasında meydana gelen bir nükleer hadiseden kaynaklanan ziyanlardan kendisinin, işçisinin ve tesisle ilgili teknoloji, mal ve hizmet sağlayanların rastgele bir kusurunun olup olmadığına bakılmaksızın münhasıran sorumlu olması öngörüldü. Bir kaza halinde işletenin mal varlığının tamamına yakınının yitirilmesi ve kaza sonucunda ortaya çıkan tazminat taleplerinin karşılanamaması üzere olumsuz durumların önüne geçmek ismine sorumluluğun sigorta yahut öteki mali garantiler ile teminat altına alınması mecburiliği öngörüldü.
Ceza kararları ve idari yaptırımlar
Ayrıca ceza kararlar ve idari yaptırımlar da düzenlendi. Ceza kararları ile nükleer unsurların, barışçıl maksatlar dışında kullanılmak maksadıyla kanun dışı yollarla elde edilmesini önlemeye yönelik nükleer unsurların kullanımı, taşınması yahut depolanması sırasında alınması gereken fizikî korunma tedbirlerinin asılları düzenleyen ‘Nükleer Hususların Fizikî Korunması Sözleşmesi’ kararları uyarınca alınması gereken önlemlere yönelik de düzenleme öngörüldü. ‘Nükleer Terörizmin Önlenmesine Ait Milletlerarası Sözleşmesi’ kararlarınca de düzenleme yapılırken; yasadışı biçimde taammüden mevte yahut bedende önemli yaralanmaya sebep olma, mülkte ya da etrafta maddi hasara yol açma niyetiyle radyoaktif unsura sahip olma, radyoaktif aygıt imal etme ve bu türlü bir aygıta sahip olma cürüm olarak tanımlandı. Kanunda ayrıyeten halkı, çalışanları, çevreyi ve gelecek kuşakları iyonlaştırıcı radyasyonun mümkün ziyanlı tesirlerinden müdafaayı sağlamak için idari yaptırımlar öngörüldü.
Nükleer düzenleyici kuruma, vazifelerini yerine getirirken muhtaçlık duyacağı her türlü tahlil, danışmanlık, nezaret, inceleme, araştırma, muayene, test, denetim, eğitim ve sertifikalandırma üzere teknik takviye hizmetlerini sağlamak üzere, özel hukuk kararları tabi anonim şirket niteliğinde bir şirket kurulması yer aldı.