Tabii ki Rusya-Ukrayna savaşı en kıymetli gündem hususumuz. Başladığından beri, milletlerarası alandaki öbür değerli meseleleri neredeyse unutturdu hepimize. Dikkatleri üzerine çekmesi elbette doğal. Bu uğursuz savaş milletlerarası tesirli aktörlerin hesaplaşma alanlarından birine dönüştü biraz da. O nedenle uzun vakit gündemde de kalacak üzere.
Savaşın “unutturdu” dediğim kıymetli mevzulardan biri Afganistan alışılmış ki. Ülkenin ellerine teslim edildiği Taliban’ın canı cehenneme fakat bu uğursuz örgüt mazeret edilerek batılı güçlerin 2021’de Afganistan Merkez Bankası’nın varlıklarını dondurması çok önemli bir insan kıyımına yol açacak. 2.1 milyar ABD doları fiyatındaki rezervler Avrupa bankalarında tutuluyor. 7 milyar ABD doları fiyatında bir kaynak da ABD bankalarında. ABD Lideri Joe Biden 11 Şubat’ta dondurulan Afgan varlıklarının yarısına el konulmasını emretmiş, tazminat olarak 11 Eylül 2001 kurbanlarına verilmesini koşul koşmuştu. Bakın bu tek sözle eşkıyalıktır. 11 Eylül taarruzlarını gerçekleştirenin El Düstur olduğunu söyleyen ABD, bu örgütün günahını Afganistan’a yükleyerek Afganistan halkının parasına çökecek.
“En müthiş insani kriz”
BM iddialarına nazaran, 42 milyonluk Afganistan nüfusunun yaklaşık 23 milyonu açlıkla karşı karşıya. 13 milyon çocuk insani yardıma muhtaç, neredeyse dört milyon çocuk yetersiz besleniyor, 1 milyon çocuk ise açlığın pençesinde. Birleşmiş Milletler, “dünyanın şimdiye kadar şahit olduğu en müthiş insani krizlerden biri”nin yaşanacağı konusunda ikazlarda bulunuyor. Zira ülkede kıtlık var. Bunun birinci nedeni, son yıllarda yaşanan büyük kuraklık. Üstüne Covid-19 salgını geldi, ABD öncülüğündeki emperyalist güçlerin çekilmesiyle bu ülkelere bağlı olan iktisadı de çöktü Afganistan’ın. Ülkeye yapılan dış yardımlar da Taliban’ın idaresi ele geçirmesi üzerine kesildi. Taliban nedeniyle uygulanan yaptırımlar, ülkenin SWIFT üyesi olmaması nedeniyle global finans sisteminden kopuk olmasının getirdiği zorluklar ülkeye mali yardım göndermenin de önünü tıkamış durumda.
Rezervlerinin dondurulmasıyla Afganistan Merkez Bankası’nın düzgün bir biçimde çalışmasına da imkan yok. Bu ne demek? Başta sıhhat çalışanları olmak üzere memurlara maaş ödeyememek, ülkenin yine inşasına başlayamamak demek.
Rezervler hür bırakılmalı
Şu toz duman ortasında kim bu sesi duyabilir bilmem lakin şu sıralar Afganistan Merkez Bankası’nın rezervlerinin hür bırakılması için büyük bir kampanya başlatılmış durumda. Bunun yapılmasının Batılı hükümetlere fazla bir maliyeti olmayacak ancak Afganistan’ın kuraklıkla çabasında çok lakin çok büyük faydası olacak. ABD’ye Almanya’ya bu bahiste baskılar yapılıyor bu yüzden.
Taliban’a olan zıtlıkla çelişik değil bu tıp bir kampanyaya takviye vermek. Günahım kadar sevmem lanet örgütü. Nasyonalsosyalist molla üzere Taliban’ı antiemperyalist falan gördüğüm de yok. Lakin rezervlerin hür bırakılması yaşamsal kıymette. Taliban da olsa ülkeyi yöneten, bu rezervler özgür bırakılmalı. Rezervlerin özgür bırakılmasından sonra Taliban tarafından çarçur edilmesini denetlemek de mümkün. Başta Çin olmak üzere, başı artık oldukça dertte olan Rusya, Pakistan, BM bu denetlemeyi yapabilir, ihlal durumunda Taliban’ı durduracak yaptırımlar uygulayabilir.
ABD ile Almanya Taliban’ın idarede olmasını bir halkın parasına el koyma münasebeti yapıyorlar. Biden, düpedüz “başkalarının işlediği suçtan” Afganistan’ı da sorumlu tutarak parasının bir kısmını gasp etmeye hazırlanıyor. Hırsız bunlar.
Tüm bu milletlerarası gelişmeleri izlemekten öteki yapacak bir şeyimiz olmayabilir. Aykırılığımızı pratiğe dökme imkanlarından da yoksunuzdur, olsun. Klavye aykırılığı bile olsa itirazımız yeniden de çapımızı, etkimizi küçümsemeyelim. Hiçbir yere kımıldamasak bile, kendimizi bu alçaklıklar karşısında doğrunun yanında konumlandıralım. Kimse fark etmese bile karşılarında milyonlarca insan olduğunu hissettirelim global eşkıyalara. En azından vicdanımız rahatlar. Ölmek üzere olan o 1 milyon çocuk öldüğünde, yetersiz beslenen 4 milyon çocuk da mevte yaklaştığında vicdanımız hakikaten acı verebilir.
Afganistan yok oluyor zira.
