Galiba, yalnızca, “savaşa hayır” diyenlerle Avrasyacıların başları net ya da “rahat” şu Ukrayna konusunda. Savaş terslerinin, haklı olarak bu karşıtlıklarında “savaşa yol açan” münasebetlere takılmamak üzere naif bir tavırları var. Anlıyor, sempatik buluyorum. Dünyayı Atlantik- Avrasya diye ikiye bölüp cepheleşmeyi körükleyen Avrasyacılar da “meseleyi çözmüş” durumdalar. Avrasyacı çevrelerin cılız da olsa çıkardıkları seslerinden diğer bir şeyi yok aslında. Rusya’da küçük bir kısmın “Büyük Rusya” hayaline dönük olarak savundukları gerici bir “doktrin”dir bu. Bizde de bunun sözcülüğünü üstenmiş bir yapı var, malum. Rusya’nın, Çin’in, Şanghay İşbirliği Örgütü’nün (ŞİÖ) büsbütün karşı olduklarını da belirtelim bu Avrasyacılığa.
Her iki kesitin bireyleri “ara tonları” görmemeyi seçtikleri için elbette “rahatlar”. Kuşkusuz savaşa karşı olan biriyim lakin aykırılığımı sürdürürken savaşa yol açan nedenleri, savaşı haklı göstermek için değil, asıl sorumluyu işaret etmek için, hem de tekraren söylemekten yanayım. Zira Rusya’nın Ukrayna’ya atağında her şeyin Rusya’yla başlatılıp, Rusya’yla bitirilmesi adil bir tavır değil.
Rus tehdidi olsaydı
“Karşısındakiler ne yaparsa yapsın saldırmamalıydı” demenin elbette cazip bir tarafı var. Lakin bu cazibe, Rusya’nın güvenlik telaşlarını yıllardır körükleyen ABD ile Batılı müttefiklerinin bu savaşa yol açtığını görmeye mahzur olmamalı. Hiç kimse Ukrayna’nın bir Rus tehdidi altında yaşadığını sav edemez, öncelikle. Zira bu türlü bir tehdit olsaydı Ukrayna’da Rusya yanlısı Yanukoviç, ABD/AB işbirliğiyle bu kadar kolay kolay devrilmezdi. Donbas bölgesinde binlerce Rus Ukrayna güçlerince (çoğu Nazi) öldürülmezdi, Avrupa’nın diğer bir ülkesinde görülemeyecek kadar açık, yasal Nazi örgütleri cirit atmazdı. SSCB dağıldıktan sonra, tekrar ABD/AB kışkırtmasıyla, son derece gülünç Mikail Şaakaşvili iktidarında Gürcistan’la çatışma dışında Rusya’nın tehdit (!) ettiği eski bir Sovyet Cumhuriyeti yok. Buna, birkaç gün öncesine kadar Ukrayna da dahildi. AB yetkililerinin 2014’de Kiev’de Maidan (Meydan) şovlarına katılıp, Rusya tersi konuşmalar yapmasına bile yalnızca kınamayla karşılık verdiğini unutmamak gerek Rusya’nın.
ABD/NATO durmuyor
Silaha başvuran Rusya’dır lakin onu silaha zorlayan ABD/AB’dir. Üstelik bu güçler hakikat durmuyorlar hala. 60 yıldır NATO’ya üye olmayan, yani buna 60 yıl boyunca muhtaçlık duymayan Finlandiya’nın, tarafsızlığıyla bilinen, bugüne kadar rastgele bir Rus tehdidi aldığını da duymadığımız İsveç’in NATO üyesi yapılmak istenmesi günahsız değildir.
Ama tüm bunlara karşın Rusya’nın Ukrayna’ya askeri müdahaleye gerek kalmadan da yapabilecekleri vardı. Moskova, Rusya’nın Avrupa’ya güç naklinde kıymetli bir istasyon olan Ukrayna’yı bu taraftaki projelerden uzak tutarak üzerinde baskı yapabilirdi. BM sistemlerini devreye sokarak ülkede yaşayan Rus asılılara yönelik Nazi akınlarına karar çıkartabilirdi. Nihayet Ukrayna’yla saldırmazlık içeren mutabakat yapabilirdi. Ukrayna’nın Minsk Süreci’ne ait kelamlarını tutmamasına karşın yeniden de bu yollar zorlanabilirdi.
Rusya, tam 35 yıllık bir sabrın patlaması sonucu, Putin’in Ukrayna’ya “tarihten çıkardığı sağcı bir yorumla” yok sayan kelamları eşliğinde saldırmakla bu 35 yıllık süreçte gayret ettiği kışkırtmayı unutturdu. Artık “masum insanları” bombalayan ülke durumundadır. Günahsızların öldüğü de elbette doğrudur. Üstelik, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı karşısında üstte kelamını ettiğim iki kesim dışında, Rusya’nın müttefiki olan ülkelerin de takviyesi “güçlü” değil.
Çin’den AB’li, NATO’lu açıklama
Çin bunlardan biri. Çin Devlet Kurulu Üyesi, Dışişleri Bakanı Wang Yi 26 Şubat’ta yaptığı açıklamada, Çin’in Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) ve Avrupa Birliği’nin (AB) Rusya ile güvenlik diyaloğunu yine başlatmasını desteklediğini söyledi. Yani Ukrayna yerine NATO’yla AB’yle başlatılmasını istediği bir diyalog bu. Natürel ki, BM Güvenlik Konseyi’nde Rusya’ya yaptırımlara karşı çıkan Çin sorunu yaratanların bu kurumlar olduğunu biliyor. Ancak Wang’ın “Çin, Avrupa kıtasında kalıcı barış ve istikrarı sağlamak için istikrarlı, tesirli ve sürdürülebilir bir Avrupa güvenlik düzeneği oluşturmayı amaçlayan diyaloğu sürdürmelerinde NATO, AB ve Rusya’yı desteklemektedir” demesi dikkat caziptir. Çin için NATO ile AB diyaloğun sürdürülmesi gereken kurumlardır. Çin’in Ukrayna’ya Putin üzere yaklaşmadığı, “Ukrayna diye bir ülke” olduğunu kabul ettiği de ortada.
Küba da evvelki gün “devrimci hükümetin açıklaması” başlığı ile yaptığı açıklamada “Rusya Federasyonu’nun ABD ve NATO karşısında haklı talep ve haklı tezlerini dikkatle görmeden, Ukrayna’daki mevcut durumu titizlik ve dürüstlük içinde dikkatle incelemek mümkün değildir” denildi. Açıklamanın en dikkat cazip tarafı “Küba’nın memleketler arası hukuku ve memleketler arası normları tüm gücüyle desteklediği biliniyor” sözü. Burada Rusya’ya da bir anımsatma olduğu açık.
Rusya’yı desteklediğini duyuran Vietnam’dan yapılan açıklama da dikkat alımlı bir taraf var. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü’nün, “savaşan tarafları çatışmalara son vermeye, Birleşmiş Milletler Sözleşmesi’ne ve memleketler arası hukukun temel prensiplerine uymaya, güç kullanmaktan sakınmaya, halkları muhafazaya, barışçıl bir tahlil için yola diyalog ile devam etmeye, bölgede ve dünyada barışın, güvenliğin, istikrarın ve işbirliğinin sürdürülmesine katkıda bulunmaya çağırıyoruz” kelamları Rusya’ya verilen takviyenin özel olarak Ukrayna’ya akına olmadığı muhakkak.
Gerekçelerinde haklı da olsa Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısına Moskova’yla dost ülkelerden de tam bir dayanak yok görüldüğü üzere. Fakat ezberleri olanların işi kolay. Onlar için “ara tonlar” yok. Nasyonal sosyalist molla, Moskova bile bu türlü demezken “Rusya Ukrayna’ya silahla barış götürdü” diyebiliyor. Başlar karışık, görüldüğü üzere.
Ukrayna’yı, Rusya’yı kuşatmada paravan olarak kullananlar ateşle oynamaya hala devam ediyorlar. Ukrayna’nın AB’ye alınması sürecinin hızlandırılması ateşe körükle gitmek demek.
Kafalar karışık lakin net olan bu.
