Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı tarafından ‘Resmi İstatistik Programı’ kapsamında 5 yılda bir gerçekleştirilen ve dördüncüsü tamamlanan TAYA’nın ön bulguları yayınlandı. TAYA, Türkiye’de ailelerin aktüel durumunu incelemek, hane halkı özellikleri, evlilik, doğurganlık eğilimleri, kuşaklar ortası dayanışma, çocuk algısı, aile içi bağlar, komşuluk ve akrabalık alakaları, aile fertlerinin birlikte vakit geçirme rutinleri, aile içi karar alma düzenekleri ve iş kısmı üzere aile hayatına ait bilgiler edinmeyi amaçlıyor.
Türkiye’de aile yapısını incelemek üzere birinci olarak 2006 yılında yapılan TAYA, 2011 ve 2016 yıllarında da tekrarlandı. 2006 yılında 12 bin 208 hanede 48 bin ferde ait demografik bilgi alındı ve 18 yaş üstü yaklaşık 25 bin şahısla görüşüldü. Araştırma raporu Türkçe, İngilizce ve Arapça olarak 3 lisanda hazırlandı.
’81 vilayette 19.430 hane ile görüşüldü’
2021 yılında dördüncüsü gerçekleştirilen TAYA kapsamında Türkiye genelinde 81 vilayette 19 bin 430 hane ziyaret edildi ve bu hanelerde yaşayan 15 yaş ve üzeri 42 bin 46 kişi ile görüşüldü. Bu bireylerin evlenme/boşanma ve çocuk algısı, aile içi ilgileri, komşuluk ve akrabalık bağları, aileyle birlikte yapılan faaliyetler, aile içi karar alma ve iş kısmı üzere bahislerde kıymetlendirme ve algıları derlendi.
‘Kadınlar için evlenme yaşı 25-29 yaş aralığı’
2021 ön bulguları ve 2016 yılı sonuçları karşılaştırılmalı olarak bakıldığında, 2021’de birinci evliliklerin yüzde 36,9’u 20-24 yaş aralığında gerçekleşti. 2016 araştırma sonuçlarında ise bu oran yüzde 37,5’ti. Buna nazaran, 20-24 yaşında birinci evliliklerini gerçekleştirenlerin oranında azalma görüldü.
2021 araştırmasına katılanlar, erkekler ve bayanlar için uygun görülen birinci evlenme yaş aralığını çoğunlukla 25-29 yaş olarak belirtti. 2016 ile 2021 yılı karşılaştırıldığında bayanlar için uygun görülen birinci evlenme yaşının, 20-24 yaş aralığından 25-29 yaş aralığına çıktığı gözlendi. 2021 sonuçlarına nazaran, en az bir defa boşanmış bireylerin en kıymetli boşanma nedeni, yüzde 32,2 ile eşin sorumsuz ve ilgisiz davranması oldu.
‘Yüzde 30,7’si yaşlanınca meskende bakım hizmeti almak istiyor’
2021 araştırmasına katılan şahısların kendilerine bakamayacak kadar yaşlandıklarındaki tercihleri incelendiğinde şahısların yüzde 30,7’si konutta bakım hizmeti almak isteyeceğini tabir ederken; 2016 yılında bu hizmeti almak isteyeceğini belirtenlerin oranı ise yüzde 29,4’tü. 2016 ve 2021 sonuçları karşılaştırıldığında konutta bakım hizmeti alma tercihinde artış olduğu belirlendi.
‘Kadınların çalışmasının pahalı olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 82,6’
Öte yandan, bayanların çalışma hayatına ait iştirakçilerin algıları incelendiğinde, 2021 yılı çalışmasına katılanlardan bayanın çalışma hayatına ve toplumsal hayata katkı sağlamasının kıymetli olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 82,6. Ön raporu tamamlanan Türkiye Aile Yapısı Araştırması’nın ayrıntılı sonuç raporu bu yıl içerisinde hazırlanıp kamuoyu ile paylaşılacak.
