AB, Ukrayna’da başlattığı savaş nedeniyle Rusya’ya karşı 5’inci yaptırım paketini 5 Nisan’da açıkladı.
Bu kapsamda Rusya’ya ilişkin ve bu ülke tarafından işletilen gemilerin de AB limanlarına erişiminin yasaklanması kararlaştırıldı. Bahisle ilgili AB direktifi 8 Nisan’da yayınlandı.
Son günlerde üye ülkeler peş peşe limanlarını kelam konusu gemilere kapatmaya başladı.
Yasak, yatlar ve seyahat tekneleri de dahil olmak üzere “Rus bayrağı altında kayıtlı” tüm gemiler için geçerli olacak.
Rus ordusunun Ukrayna’ya akınlarının başladığı 24 Şubat’tan sonra Rus bayrağını öbür bir devlete çeviren gemiler de yasak dahiline alınacak.
Bu çerçevede şimdiye kadar Bulgaristan, Romanya, Estonya, Belçika ve İtalya 16 Nisan gece yarısından itibaren AB direktifini uygulamaya koydu.
Son olarak Yunanistan, AB’nin Rusya’ya yönelik yaptırımları çerçevesinde Eğriboz Adası açıklarında bir Rus petrol tankerini alıkoydu.
Önlemi uygulamak her ülkenin kendi tasarrufunda
AB’de denize sonu olan 22 üye ülke yer alıyor. Tedbiri uygulamak için gerekli adımları atmak her üye devletin kendi tasarrufunda bulunuyor.
Brüksel merkezli Avrupa Deniz Limanları Tertibi (ESPO), 12 Nisan’da yaptığı açıklamada AB’den açıklık ve tüm üye ülkelerde uygulamada birlik sağlanmasını talep etmişti.
Üyelerin uygulamayı harmonize halde hayata geçirmesinin Rus gemilerinin “liman seçmesinin” önüne geçeceğini belirten EPSO, AB’nin ilgili kuruluşu Avrupa Deniz Güvenliği Ajansı’ndan arz zincirinin daha fazla kesintiye uğramamasını sağlamak için AB limanlarına giremeyecek gemilerin açık bir listesini sunmasını istedi.
Geniş istisnalar mevcut
AB’nin gemileri maksat alan yaptırımları geniş istisnalar içeriyor. Bunlara nazaran, yaptırımlardan evvel limanlara yasal olarak giren rastgele bir Rus gemisi olduğu yeri terk edebilecek.
İstisnalar ortasında en kritiği doğal gaz ve petrol taşıyan gemilere yönelik olarak öne çıkıyor. Çünkü AB’nin Rusya’dan gemilerle ithal ettiklerinin başında güç eserleri geliyor. AB’nin Ukrayna savaşıyla ilgili karşılaştığı en büyük zorluğu Rus gücüne bağımlılığı ortadan kaldırmak oluşturuyor.
Diğer istisnalar ortasında insani maksat taşıyan gemiler, buğday ve gübre de dahil olmak üzere tüm farmasötik, tıbbi, tarım ve besin eserlerini yüklenmiş, sivil nükleer kapasitenin işletilmesi için katiyetle gerekli olan nükleer yakıt ve başka malları taşıyan gemiler yer alıyor.
Ayrıca 5’inci yaptırım paketinde öngörülen Rusya’dan kömür ithalatına getirilen yasağın fiilen 10 Ağustos’ta başlayacak olması nedeniyle o vakte kadar kömür ve başka katı fosil yakıtların AB’de satın alınması, ithal edilmesi yahut taşınması da mümkün olmaya devam edecek.