İşçi, memur ve emeklilerin yanı sıra, yasal olarak yılda bir kere artırılan taban fiyata “ek zam” talebi, iktidar partisinde de tartışılıyor. AKP’nin kimi kurmayları Türkiye’nin “olağanüstü bir süreçten” geçtiğini belirterek, taban fiyata Temmuz ayında “yüzde 99 ihtimalle artırım yapılacağı” görüşünü lisana getirirken, bir küme da “enflasyonu artırıcı etkisi” olacağı gerekçesiyle, artırımın yanlışsız olmayacağını savunuyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bilgilerine nazaran Türkiye’de yıllık enflasyon yüzde 61,14’le son 20 yılın en yüksek düzeyine çıktı.
Öte yandan, ekonomist ve akademisyenlerden oluşan Enflasyon Araştırma Kümesi (ENAG) ise yıllık enflasyonu yüzde 142,6 olarak hesapladı.
Yılbaşından itibaren yüzde 50 artış yapılan taban fiyat ise başta akaryakıt ve besin eserleri olmak üzere çabucak her alanda yapılan artırımlar nedeniyle birkaç ayda eridi.
Özellikle besin eserlerine yapılan artırımlar karşısında tahlil arayan iktidar ise kimi eserlerde vergi indirimine gitse de bunlar fiyat etiketlerini aşağıya çekmek için kâfi olmadı.
Bu durum karşısında iktidar partisi içinde de fiyatlı ve emeklilerin maaşlarına ek artırım yapılarak, alım gücünün yükseltilmesi seçeneği ve bilhassa minimum fiyata Temmuz ayında bir orta artırım yapılması seçeneği tartışılıyor.
Emekli ve memurlardan farklı olarak, minimum fiyata yasal olarak yılda bir kere artırım yapılabiliyor olmasına rağmen, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, minimum fiyata 2022 yılı için yüzde 50 oranında artırım yapılmasından kısa mühlet sonra yaptığı açıklamada, Temmuz ayındaki enflasyon gerçekleşmesine ve şartlarına bakarak, gerekirse çalışanların durumunu tekrar değerlendirebileceklerini açıklamıştı.
Erdoğan’ın bu kelamlarını referans alan AKP Küme Başkanvekilleri Emin Akbaşoğlu ve Cahit Özkan da Temmuz ayında taban fiyata artırım yapılabileceğini lisana getirmişti.
Kamuoyunda beklentinin yükselmesi üzerine Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım, minimum fiyata ek artırımın harika şartlar ortaya çıkması halinde değerlendirilebileceğini, lakin şimdilik gündemlerinde olmadığını açıklamıştı.
Erdoğan açık kapı bıraktı
Bu açıklamalar beklentiyi yükseltince, Cumhurbaşkanı Erdoğan, geçen hafta Özbekistan gezisi dönüşünde gazetecilere, “Ben vatandaşıma onu aldatacak, yani yapmayacağımız yahut yapamayacağımız bir şeyi söylemeyi gerçek bulmam. Taban fiyatı tespit için bir kurul var. Her sene toplanıyor, Hasebiyle bunun vakti Aralık’tır” açıklaması yaptı.
Ancak, “olağanüstü bir gelişme olduğu vakit biz bunlara da kapalı değiliz” diyerek, açık kapı da bıraktı.
‘Yüzde 99 ihtimalle yapılacak, zira olağan bir süreç değil’
BBC Türkçe’nin haberine nazaran, AKP kulislerinde, taban fiyata artırım konusunda iki farklı görüş lisana getiriliyor. Erdoğan’ın açıklamalarında “olağanüstü gelişme” vurgusuna dikkat çeken kimi parti kurmayları, global ölçekte ekonomik dengelerin alt üst olduğuna ve fiyat artışlarının 2 yıl öncesine geri dönmesinin son derece güç olduğuna işaret ediyorlar.
Tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’nin de inanılmaz bir periyottan geçtiğine işaret eden bir AKP yöneticisi ise Temmuz ayında taban fiyata artırımın kaçınılmaz olacağı görüşünde:
“Biri diyebilir ki, her şey eskisi üzere olsun. Hayır, istikrarlar değişti, o denli olmayacak. Minimum fiyat artışının üzerinden şimdi üç ay geçmişken, biz şimdiden ‘Temmuz’da artırım olacak mı?’yı tartışıyoruz. Onun için, Cumhurbaşkanımızın çizdiğini çerçevede, bana nazaran yüzde 99 olacak. Zira olağan bir süreç değil bu.”
Asgari fiyata artırımı savunanlar, partiden uzaklaşıp “kararsıza” geçen seçmenin yine partiye kazandırılması için de alım gücünü artıracak tedbirlerin devreye sokulması gerektiğini vurguluyorlar.
‘Enflasyonu daha da tetikler’ endişesi
AKP içinde bir kesim ise minimum fiyata ek artırımın, hayat pahalılığına tahlil olmayacağı, aksine enflasyonu daha da tetikleyebileceği görüşünde.
Yaşanan ekonomik sorunun Türkiye’ye mahsus olmadığını savunan birtakım parti kurmayları, artırımların olabileceği en yüksek düzeye geldiğini ve bundan sonra düşüş eğilimi göstereceğini lisana getiriyor.
Asgari fiyatta artışın enflasyonu daha da artırabileceği görüşünü savunanlar, minimum fiyatın 10 bin liraya da çıkarılsa, enflasyonu tetikleyeceği için yaratacağı refahın birkaç ay süreceğine ve bir kısır döngüye dönüşebileceğine işaret ediyorlar.
Yaz ayları ile birlikte başta meyve ve zerzevat fiyatları olmak üzere düşüş olacağını vurgulanarak, “Enflasyonun durağanlaşabilmesi için ekonomik olarak taban fiyatın aşikâr bir noktada durması gerekiyor” görüşü lisana getiriliyor.
