İYİ Parti Genel Lideri Meral Akşener’in, Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesine ait Cumhurbaşkanlığı kararıyla ilgili Danıştay’a yaptığı müracaatta, savcı mütalaasını tamamladı.
Yasama yetkisinin Türk Milleti ismine Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne ilişkin olduğuna ve bu yetkinin devredilmesinin mümkün olmadığına işaret edilen mütalaada; “Anayasa’da milletlerarası kontratları öbür kanunlardan başka tutan bir düzenleme yapılmış olup, birbirinden büsbütün başka ve değişik olarak düzenlenen bu iki metotta, rastgele bir Kanun ile düzenlenmesi gereken bir hususun Cumhurbaşkanlığı kararı ile düzenlenmesine, değiştirilmesine ve kaldırılmasına imkan bulunmamaktadır” denildi.
‘Anayasa Mahkemesi’ne başvurulması gerektiği düşünülmekte’
Esas hakkındaki mütalaada, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 3’üncü hususunda yer alan ‘bunların kararlarının uygulanmasını durdurma ve bunları sona erdirme’ ibaresinin Anayasa’ya ters olduğuna dikkat çekildi. Anayasa Mahkemesi’ne başvurulması gerektiği görüşüne yer verilen mütalaada, şu sözler kullanıldı:
“Yasama faaliyeti kapsamında, yoluna uygun olarak yürürlüğe konularak kanun kararı kazanan milletlerarası antlaşmaların türel tesirleri de göz önüne alındığında, bu antlaşmaların kararlarının değiştirilmesinin, sona erdirilmesinin yahut feshedilmesinin, Cumhurbaşkanının vazife ve yetkilerinin detaylı bir halde tanımlandığı Anayasanın 104’üncü hususunun 17’nci fıkrası uyarınca Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile düzenlenmesi mümkün değildir.
Bu duruma nazaran bakılan uyuşmazlıkta uygulanacak kural niteliğinde bulunan 9 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 3’üncü unsurunun 1’inci fıkrasında yer verilen ‘bunların kararlarının uygulanmasını durdurma ve bunları sona erdirme’ ibaresinin, Anayasanın 6 ve 7’nci hususları ile 104’üncü hususunun 17’nci fıkrasına karşıt olduğu sonucuna varılarak iptali için Anayasa Mahkemesine başvurulması gerektiği düşünülmektedir.
Anayasaya terslik görüşünün heyet tarafından yerinde görülmeyerek, işin temelinin incelenmesine geçilmesi halinde; üstte da belirtildiği üzere dava konusu Cumhurbaşkanı Kararı ile feshedilen kontratın onaylanması 6251 sayılı Bayanlara Yönelik Şiddet Ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi Ve Bunlarla Uğraşa Ait Avrupa Kurulu Kontratının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanunla uygun bulunduktan sonra mukavele 10.02.2012 tarih ve 2012/2816 sayılı Bakanlar Şurası kararı ile onaylanmış olup, 6251 sayılı Kanun hala yürürlüktedir. Kamu hukukunun genel prensiplerinden olan yetkide ve yöntemde paralellik prensibi mucibince, bir süreç hangi yönteme uyularak tesis edilmişse birebir yordama uyularak geri alınması, kaldırılması yahut feshedilmesi gerekmektedir.”
Mütalaada, şu değerlendirmeler yapıldı:
“TBMM’nin uygun bulma kanunu uyarınca onaylanarak yürürlüğe giren bir milletlerarası antlaşmanın feshi fakat TBMM’nin uygun bulma kanununu yürürlükten kaldırması yahut sona erdirmeyi uygun bulduğuna ait yeni bir kanun çıkarması sonrasında alınacak bir Cumhurbaşkanı kararı ile mümkün olabilecektir. Yani, bir öteki sözle, dava konusu Kontrat, TBMM tarafından 24.11.2011 tarih ve 6251 sayılı Kanunla uygun bulunduğuna nazaran, feshedilmesine ait bir kanun çıkarılmadıkça, yalnızca Cumhurbaşkanı kararıyla feshedilemez. Dava konusu Cumhurbaşkanı Kararı ile feshedilen kontratın onaylanmasına ait 6251 sayılı Kanunun TBMM tarafından yürürlükten kaldırılmamış olması yahut Cumhurbaşkanı Kararı alınmadan evvel kontratın sona erdirilmesinin uygun bulunduğuna ait yeni bir kanun çıkarılmamış olması nedeniyle, davalı idarece tesis edilen düzenleyici süreçte yetkide ve tarzda paralellik unsuru uyarınca hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.”
‘Cumhurbaşkanı kararının iptali istikametinde karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir’
Anayasa Mahkemesi’ne başvurulması gerektiğinin belirtildiği mütalaada; “Bu görüşün heyet tarafından yerinde görülmemesi halinde uyuşmazlık yürürlükte bulunan kararlara nazaran sonuçlandırılacağından, 20.03.2021 tarih ve 31429 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, Bayanlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Uğraşa Ait Avrupa Kurulu Kontratının Türkiye Cumhuriyeti Bakımından feshedilmesine ait 19.03.2021 tarih ve 3718 sayılı Cumhurbaşkanı Kararının iptali istikametinde karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir” tabirlerine yer verildi.
‘Süreci takip etmeye devam edeceğim’
Karara ait toplumsal medya hesabından bir açıklama yapan Meral Akşener ise şunları söyledi:
“İstanbul Mukavelesi’nin feshi kararının iptali için açtığım davada, adalet hissine sahip bir Savcı mütaalasında; Kararın meclis iradesini yok saydığını ve iptali gerektiğini hatırlattı. İstanbul Mukavelesi’nin yine yaşatması için süreci takip etmeye devam edeceğim…”
